1991 წელს, უკრაინა მსოფლიოში სიდიდით მესამე ბირთვული არსენალის მფლობელი იყო. თუმცა 1994 წელს ქვეყანამ ბირთვული იარაღის გაუვრცელებლობის ხელშეკრულებას (NPT) მოაწერა ხელი, ხოლო 1996 წლის 2 ივნისს, ქვეყნიდან ბოლო ბირთვული ქობინი გაიტანეს. საბოლოოდ, უკრაინას არაბირთვული სახელწიფოს სტატუსი 2001 წელს მიენიჭა.

1994 წლის ბუდაპეშტის მემორანდუმმა, რომელსაც რუსეთი, დიდი ბრიტანეთი და შეერთებული შტატები აწერენ ხელს, უკრაინას როგორც NPT-ის წევრ ქვეყანას უსაფრთხოების გარანტიები მიანიჭა. 2014 წელს, რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა და უსაფრთხოების ყველა შეთანხმება დაარღვია. ამის მიუხედავად, უკრაინას არასდროს გამოუცხადებია ბირთვული სტატუსის აღდგენის შესახებ.

2022 წლის 19 თებერვალს, უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ განაცხადა, რომ თუ კიევს უსაფრთხოების გარანტიები არ მიეცემოდა უკრაინას ექნებოდა უფლება, ეფიქრა, რომ ბუდაპეშტის მემორანდუმი არ მუშაობს და ამით ეჭვქვეშ დადგებოდა 1994 წელს მიღებული გადაწყვეტილებები.

რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა, ზელენსკის მიერ გაკეთებულ განცხადებას საკუთარი ინტერპრეტაცია მისცა და ე.წ დონეცკის და ლუჰანცკის სახალხო რესპუბლიკების აღიარების ერთ-ერთ მიზეზად და ომის დაწყების გასამართლებლად, უკრაინიდან მომდინარე ბირთვული საფრთხე დაასახელა.

კრემლისტური მედიის მიხედვით, უკრაინა ჩერნობილის ტერიტორიას იყენებდა ბირთვული იარაღის შესაქმნელად, რადგან, ტერიტორიაზე მომატებული რადიაციის დონე მარტივად შეენიღბა.

ჩერნობილის ყველა რეაქტორი სრულად დაიხურა 22 წლის წინ. ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო (IAEA) რეაქტორის გარჩემო არსებულ სიტუაციას აქტიურად აკვირდება და დაკვირვების შედეგებს საჯაროდ აქვეყნებს. IAEA-ს არასოდეს შეუნიშნავს ჩერნობილში არსებული საეჭვო აქტივობა და მით უმეტეს ბირთვული იარაღის შექმნის მცდელობა.

ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტოს გენერალურმა დირექტორმა, რაფაელ გროსიმ, რუსული მედიაში გავრცელებული ინფორმაცია უარყო და განაცხადა, რომ სააგენტო არ ფლობს არანაირ ინფორმაციას, რომელიც უკრაინის მიერ საერთაშორისო ხელშეკრულებების დარღვევის ფაქტებს დაადასტურებს.

რუსული წყაროების მიხედვით, უკრაინელები ბირთვული იარაღის შესაქმნელად ცდიდნენ ორ ელემენტს: ურანს და პლუტონიუმს, ხოლო ბირთვული გამოკვლევების სათავეში ხარკოვის ფიზიკის და ტექნოლოგიების ინსტიტუტი დგას.

თუმცა, უკრაინის მეცნიერებათა აკადემიის წევრმა, დოქტორმა ივან კარნაუხოვმა ჯერ კიდევ 2012 წელს აღნიშნა, რომ „ურანის ის რაოდენობა რომელსაც ინსტიტუტი ფლობს საკმარისია მეცნიერული მიზნებისთვის და დაკვირვებებისთვის, მაგრამ არა ბირთვული იარაღის შესაქმნელად.“

რაც შეეხება უკრაინაში ურანის საბადოებს. ქვეყანაში სულ 12 საბადოა ცნობილი, აქედან, ამ დროისთვის, მხოლოდ ოთხი მათგანია მუშა მდგომარეობაში. მადანის გადამუშავება ხდება ჟოლტიე-ვოდის გადამამუშევებელ საწარმოში. რუსული მედია ირწმუნებოდა, რომ სწორედ ამ საწარმოში ხდებოდა ბირთვული იარაღისთვის საჭირო ურანის გადამუშავება.

უკრაინაში ყოველწლიურად 1000 ტონა ურანი მოიპოვება და გამოიყენება ატომური ელექტროსადგურების სამუშაოდ. ეს რაოდენობა, უკრაინის ატომური სადგურების მხოლოდ 40 პროცენტს აკმაყოფილებს.

უკრაინას არ აქვს შესაძლებლობა ურანი იმ დონეზე გაამდიდროს, რომ ის ბირთვული იარაღის შესაქმნელად იყოს გამოსადეგი. თუ ქვეყანა ამ შედეგს მიაღწევდა, ასეთი მიღწევა საერთაშორისო ორგანიზაციებისგან დამალული ვერ დარჩებოდა.

ზემოთ აღნისნულიდან გამომდინარე, „ინტერფაქსისა“ და სხვა რუსული მედიასაშუალებების მიერ გავრცელებული ინფორმაცია, რომ „უკრაინას, უახლოეს პერსპექტივაში, ბირთვული იარაღის შექმნა შეეძლო“, არის სიყალბე.